09 Juni 2009

Tambar-tambar na Gati Itambarhon i Huta

Ongga do ibogei hita pasal "opotek hidup" ?. Isuani do ijai suan-suanan na gati ipakei gabe ubat (tambar). Piga-piga nidokan ai ma kasior, huning gorsing, hosaya, jahe, ambotik, pogei, laja, humange, simarbau sawa, haronda, kumis kucing, bunga raya, bunga sipitu lapis, demban, tobu gerger, pnl. Suan-suanan on gati ipakei gabe ubat "pertolongan pertama".

Piga-piga hunjin aima :

(1) Kasior. Anggo borit boltokan dakdanak, ibere ma iharati ni kasior lanjar ibonduthon. Nasi inang pe tong do mangkarati kasior lanjar ibursikhon hubani boltok ni dakdanak ai.

(2) Bunga raya. Anggo mangat-mangat dakdanak gariada sompat milas, mintor ipuyuh ma bulung ni bunga raya ibagas kobokan atap sambung na marisi otik bah. Idaeshon ma bah ni puyuhan ai hubani simanjujung sonai homa hubani angkula. Biasa ni boi do on mangurangi panas.

(3) Demban. Nasi inang sai peka/tanggap do anggo roh saringgou i langit. Mamboan naborit do gan saringgou hubani dakdanak poso-poso. Halani ai mintor ibahen nasi inangta do bulung-bulung hu simanjujung ni dakdanak ai. Biasani bulung ni ratus-ratus. Dong do homa na deba mamborsikhon demban na domma ingatngati (kunyah) pakon antupni hu simanjujung do tong.

(4) Huning gorsing. Nasi inang i huta dong do na mambahen jamu buatan sendiri. Campuran ni ai ma : huning gorsing, bulung ni appokat, pogei/jahe, pakon gula batak. Igorgori ma ai piga-piga dokah. Dophonsi ipamalum, iminum ma bah ni gorgoran ai. Wah, dai do tongon. Hasiat ni ai ma : Ase ulang disentrion, pamalumhon ngayot-ngayot, pnl.

(5) Simarbau sawa. Boi hatahonon suan-suanan na langka do on. Mudah-mudahan i toruh ni halambir ni bapa St Johannes Purba i Togur-Marubun Longkung dong dope tubuh/ipiara. Hasiatni : Manambari borit binongei ni dakdanak sonai homa na magodang/natoras

(6) Ambotik. On bahen konsumsi buah ni keluarga. Marsimattin-mattinan do buah ni ambotik. Dong do na enak, matobu, macoklat-coklat warna ni, songon "maholpu" homa. Anjaha dong do na gatinan ibahen gabe panganan di pinahan, halani lang sai enak. Biasa ni gemong-gemong parbuah ni. Kasian pinahan tene, padahal hita tong do mamindahi daging ni pinahan na enak atap na dai tapi lang sienakan ibere hita hubani pinahanta. Hahha!

Hendra Purba (bukan dokter).